Chi tiêu liều lĩnh, Everton suýt trả giá đắt

Cơn ác mộng tồi tệ nhất không xảy đến với Everton. Abdoulaye Doucoure với bàn thắng quý hơn vàng giúp đội chủ sân Goodison Park đánh bại Bournemouth 1-0 ở vòng 38 Premier League, kết quả đủ giúp đại diện thành phố cảng nước Anh trụ hạng.

Everton trải qua mùa giải biến động. Có lúc, họ tưởng chừng trượt dốc không phanh và chẳng thể cứu vãn tình hình. Cách điều hành đội bóng của tỷ phú Iran Farhad Moshiri suýt đẩy Everton tới vực thẳm. Kịch bản trái ngược với dự đoán của người hâm mộ cách đây 7 năm.

Nghịch lý giữa tiền và thành tích của Everton

Năm 2016, tỷ phú Moshiri thâu tóm thành công 49,9% cổ phần của đội bóng. Tháng 1/2023, Associated Press cho biết cổ đông lớn nhất CLB chi khoảng 780 triệu USD trong 7 năm qua, với nỗ lực biến đổi vận may của Everton, đưa CLB trở lại quá khứ huy hoàng.

"Chúng tôi từng mong sẽ có chủ tỷ phú tiếp quản đội bóng vì đó là câu trả lời cho tất cả vấn đề. Cuối cùng, nó tạo ra những điều tồi tệ nhất", Jim Keoghan - tác giả của nhiều cuốn sách được xuất bản trên các trang báo Anh - nói với Associated Press.

"Cảm giác như khi ai đó trúng xổ số và bạn nghe những câu chuyện vài năm sau kể lại rằng họ vung tiền xây vào những ngôi nhà bằng vàng. Có cảm giác như Everton tràn ngập tiền và không biết phải làm gì với nó", ông Keoghan, ký giả của quyển "Làm thế nào để điều hành một CLB bóng đá", chia sẻ thêm.

Trong kỷ nguyên của tỷ phú Moshiri, Everton thường xuyên thay tướng. Khi Frank Lampard mất việc hồi tháng 1, ông là "nạn nhân" thứ 6 phải nói lời tạm biệt với huấn luyện đội bóng, sau Roberto Martinez, Ronald Koeman, Sam Allardyce, Marco Silva và Rafael Benitez.

Carlo Ancelotti cũng được bổ nhiệm làm thuyền trưởng "The Toffees" vào thời điểm đó, nhưng sớm rời đi để tiếp quản Real Madrid vào năm 2021. Khi Everton chiêu mộ Ancelotti, một trong những HLV thành công nhất bóng đá châu Âu, một phát súng cho thấy tham vọng của đội chủ sân Goodison Park được gửi đi.

Thế nhưng, triều đại của tỷ phú Moshiri tràn ngập sự thất vọng và biến động. 7 năm qua, vị trí tốt nhất Everton giành được là hạng 7 ở mùa 2016/17. Năm ngoái, họ suýt rớt hạng. Dẫn dắt CLB khi ấy là Frank Lampard, người thốt lên rằng giúp Everton trụ lại Premier League là "một trong những khoảnh khắc tuyệt vời nhất cuộc đời và sự nghiệp bóng đá". Một bằng chứng cho thấy đội bóng giàu thành tích nước Anh sa sút thế nào.

Đà trượt dốc của Everton không phải vì thiếu đầu tư. Trong cùng thời kỳ, Liverpool cũng được cho là chi số tiền tương đương kình địch cùng thành phố. Vào cuối ngày, người lên đỉnh, kẻ ngấp nghé vực thẳm.

"Trước đây, Everton nổi tiếng vì luôn có những nước đi đúng đắn. David Moyes tạo ra đội bóng ấn tượng với kinh phí đầu tư eo hẹp. Lúc đó, những gì chúng tôi nghĩ chỉ đơn giản rằng Everton thiếu tiền nên mới không thể tiến lên đẳng cấp khác", ông Keoghan nêu quan điểm.

"Khi có chủ mới, tất cả tin rằng tiền bạc sẽ đến và giúp Everton chiêu mộ những cầu thủ giỏi nhất, biến CLB thành đội bóng ưu tú. Song, đó thực sự là thảm họa", tác giả của nhiều cuốn sách bóng đá ngao ngán thốt lên.

Hồi tháng 1, sau thất bại 1-2 trước Southampton mùa 2022/23, Everton rớt xuống vị trí thứ 19, đối mặt viễn cảnh rớt hạng. Trận thua đó phơi bày sự đổ vỡ hoàn toàn trong mối quan hệ giữa người hâm mộ và ban lãnh đạo.

Mọi thứ bắt đầu với thông tin cho rằng các thành viên trong hội đồng quản trị đội bóng, gồm Chủ tịch Bill Kenwright, CEO Denise Barrett-Baxendale, Giám đốc Tài chính Grant Ingles,... không thể dự khán trận gặp Southampton vì lo ngại đến sự an toàn và an ninh. Tin từ Liverpool ECHO cũng cho biết thêm CEO Baxendale bị hành hung sau thất bại 1-4 trước Brighton hôm 3/1.

Một cuộc biểu tình cũng được tổ chức bên trong sân Goodison Park khi Everton thua Southampton 1-2. Các cầu thủ đối mặt cơn thịnh nộ của người hâm mộ, tất cả phải cố gắng rời đi trong xe hơi riêng nhanh nhất có thể. Hậu vệ Yerry Mina được bắt gặp trấn an người hâm mộ trên đường phố, còn Anthony Gordon bị la ó "Mày không hợp để mặc chiếc áo này".

Những hình ảnh xấu xí ấy tạo ra nghịch lý, nếu biết rằng Everton là đội chi tiêu đứng thứ 6 tại Premier League kể từ năm 2016. Họ cũng chuẩn bị có sân vận động mới với sức chứa 53.000 chỗ ngồi bên bờ sông Mersey. Sau tất cả, khoản đầu tư của tỷ phú Iran đi ngược với những gì bản thân và người hâm mộ chờ đợi, Everton trở nên trì trệ, tụt lùi đáng kể.

7 năm qua, Everton cũng trở thành đội quân ô hợp. Thành phần CLB hiện tại gồm những quân bài được ký dưới thời David Moyes, Roberto Martinez, Ronald Koeman, Marco Silva, Carlo Ancelotti, Rafa Benitez và Lampard.

Đáng nói, những gương mặt như Dele Alli, Moise Kean, Andre Gomes hay Jean-Philippe Gbamin đều gây thất vọng, từ đó sớm bị đẩy đi. Đội bóng cũng chấp nhận chịu lỗ cho những bản hợp đồng James Rodriguez, Allan, Fabian Delph, Cenk Tosun, Yannick Bolasie, Theo Walcott, Oumar Niasse, Sandro Ramirez, Morgan Schneiderlin, Wayne Rooney và Davy Klaassen.

"May mắn trụ hạng, nhưng Everton trụ được bao lâu?"

Hồi tháng 3, báo cáo tài chính của Everton chỉ ra đội bóng lỗ hơn 148 triệu USD. Trong 3 năm qua, con số này lên tới 456 triệu USD, cao hơn nhiều so với ngưỡng tiêu chuẩn của Luật Công bằng Tài chính. Điều này khiến "The Toffees" lao đao. Một chiếc vòng kim cô xuất hiện, bắt đầu kìm hãm đà phát triển đội bóng.

Hè năm ngoái, Everton phải bán Richarlison, cầu thủ xuất sắc và có giá trị nhất CLB, cho Tottenham để đảm bảo tuân thủ Luật Công bằng Tài chính. Số tiền 74 triệu USD từ phi vụ này được CLB dùng để tăng cường nhân sự. Đáng buồn thay, Everton lúc này trông yếu hơn so với 12 tháng trước. Một cú tát cho chính sách chuyển nhượng đội bóng.

Tỷ phú Moshiri từng khẳng định rằng không cần "vội vàng" trong bất cứ tình hình nào. Phương thức hoạt động của ông hoàn toàn ngược lại. Doanh nhân này không hề có sự kiên nhẫn. Ông từng coi Koeman và Silva là những giải pháp dài hạn, tuy nhiên sớm sa thải họ chỉ sau thời gian ngắn.

Cách đây 2 tháng, Everton cũng nhận tin dữ, đối mặt nguy cơ bị trừ điểm nặng. Họ bị Ban tổ chức Premier League cáo buộc vi phạm Luật Công bằng Tài chính. Đội chủ sân Goodison Park bị nghi ngờ có dấu hiệu không minh bạch khi mang về 11 cầu thủ trong 10 tháng qua. Một Ủy ban độc lập được ra đời để điều tra và phân tích tình hình tài chính của Everton từ mùa 2021/22.

Nếu bị kết luận có tội, đội bóng sẽ bị trừ 9 điểm. Trong trường hợp án phạt có hiệu lực, Everton chắc chắn rớt hạng.

Trên New York Times, nhà báo Rory Smith cho rằng "Everton may mắn trụ hạng, nhưng được bao lâu". Lơ lửng trước mắt CLB là bản án vô hình, có thể trở thành hiện thực bất cứ lúc nào. Hôm 28/5, cổ động viên đội bóng vỡ òa cảm xúc khi tiếng còi mãn cuộc vang lên. Lúc này, họ nên vui. Còn sau đó, chẳng ai biết điều gì sẽ xảy ra.

Tuy nhiên, sau những gì thể hiện những mùa gần đây, chắc chắn rằng Everton đang tụt lùi trong tham vọng của tỷ phú Moshiri.